Hoe verloopt een ontwerpproces?
Een ontwerpfase verloopt van een idee, naar een compleet uitgewerkt geheel. Het ontwerpproces opgedeeld worden in verschillende mijlpalen. Door te werken in verschillende fases kan de opdrachtgever per fase opdracht verlenen (en dus niet alles in één keer). Uiteraard is ieder ontwerp uniek en wordt er voor de start van een ontwerpproces een passende fasering vastgesteld.
Een ontwerpproces bij Brouwer Bureau Bouwkunde kent vaak de volgende fases:
- Kennismaking
Uw wensen en mogelijkheden zijn de basis voor ons werk. Wij vinden persoonlijk contact met u dan ook erg belangrijk. Om uw wensen zo goed mogelijk in vervulling te laten gaan, komen we graag vrijblijvend bij u langs om uw wensen te bepreken.
Tijdens dit eerste gesprek worden zoveel als mogelijk de randvoorwaarden besproken en eventueel vastgelegd. Het gaat dan onder andere om zaken als:
- Wat is de planning?
- Wat is het beschikbare budget?
- Wat is het gewenste Programma van Eisen, wat moet er in het ontwerp komen?
- Welke sfeer moet het project gaan hebben?
- Welke wensen heeft de opdrachtgever op voorhand?
Op basis van deze gegevens wordt een offerte opgesteld. Deze gegevens vormen ook een uitgangspunt voor de volgende fase en kunnen gedurende het ontwerpproces uiteraard nog bijgesteld worden.
- Schetsontwerp
Een schetsontwerp (ook wel SO-fase) is de eerste fase waarin ontwerpschetsen gemaakt worden op basis van de gegevens die verzameld zijn in de kick-off van het project. Van de verzamelde gegevens wordt een analyse gemaakt (incl. wet- en regelgeving, welstandscriteria etc.) en wordt de omgeving in kaart gebracht.
In deze fase ontstaat de hoofdvorm van een gebouw, de eerste ideeën over de indeling en de te gebruiken kleuren en materialen. De schetsen en mogelijke varianten worden besproken met de opdrachtgever totdat er een goede basis ligt voor een ontwerp. Na goedkeuring van de opdrachtgever wordt het ontwerp verder uitgewerkt.
- Voorlopig ontwerp
Het voorlopig ontwerp (ook wel VO-fase) wordt op basis van het schetsontwerp verder uitgewerkt. Het ontwerp wordt in 3D getekend en vertaalt zich ruimtelijk en functioneel in de vorm aan van een serie tekeningen en andere beeldende mogelijkheden:
- schetsen (ontwerp, bouwvolume, hoofdindeling)
- situatieschetsen (locatie)
- referentiebeelden
- aanzichten
- plattegronden
- doorsneden
- diverse impressies
- een virtuele 3D-tour (bijvoorbeeld als onderdeel van BIM)
Het voorlopig ontwerp wordt aan de opdrachtgever gepresenteerd. De indeling van het ontwerp en de te gebruiken kleuren en materialen worden vastgesteld en overlegd met de gemeentelijke instanties (welstandcommissie).
Brouwer bureau Bouwkunde verzorgd (indien van toepassing) daarnaast de offerteaanvragen en selectie van aanvullende expertises, zoals de aannemer, constructeur, installatieadviseur, etc. Het voorlopig ontwerp wordt bij voorkeur ook financieel getoetst door een extern bureau om te checken of de gemaakte plannen binnen een beschikbaar budget passen.
- Definitief ontwerp
In de fase definitief ontwerp (ook wel DO fase) verschuift de nadruk van het ontwerpen van het gebouw naar de technische uitwerking hiervan. De keuzes uit de voorgaande fases worden vastgelegd en verder uitgewerkt ter voorbereiding op het indienen van de aanvraag omgevingsvergunning (bouwaanvraag). Dit wil zeggen dat het technische tekenwerk wordt afgestemd met de constructeur, er verschillende rapportages worden gemaakt die nodig zijn voor de vergunning (bijvoorbeeld: ventilatie-, energie- en daglichtberekeningen) en dat deze gegevens worden ingediend bij de gemeente.
Brouwer bureau Bouwkunde kan eventueel al deze werkzaamheden coördineren namens de opdrachtgever.
- Omgevingsvergunning
Voor het bouwen of verbouwen van een gebouw moet in veel gevallen een omgevings-vergunning worden aangevraagd. Met een omgevingsvergunning krijgt de opdrachtgever van de gemeente toestemming om bijvoorbeeld te bouwen, te slopen, te verbouwen of te renoveren.
Brouwer bureau Bouwkunde werkt alle benodigdheden voor de aanvraag van de omgevingsvergunning uit. De gemeente toetst na het aanvragen van de omgevingsvergunning of de stukken compleet zijn, of ze voldoen aan de eisen uit het bouwbesluit, voldoen aan de normen voor brandveiligheid, aan het bestemmingsplan en aan esthetische voorwaarden.
- Besteksfase
In deze fase wordt het project zodanig gedetailleerd uitgewerkt dat het voor aannemers mogelijk is om een goede prijs te bepalen. Hierbij is het van belang dat alle stukken eenduidig, volledig en op elkaar afgestemd zijn.
In een bestek wordt het ontwerp tot in detail omschreven, inclusief alle administratieve, juridische en technische eisen, materialen en uitvoeringsvoorwaarden die van toepassing zijn. Dit vormt de basis vormt voor het contract met de aannemer.
De gegevens in een bestek bestaan altijd uit een set gedetailleerde technische tekeningen van het ontwerp aangevuld met een technische omschrijving waarin de specificaties en eisen van de op tekening weergegeven onderdelen omschreven zijn.
- Prijsvormingsfase
In de prijsvormingsfase wordt de prijs berekend in samenwerking met de onderaannemers en leveranciers. Wanneer de offerte klaar is, wordt deze persoonlijk met de opdrachtgever doorsproken zodat alles duidelijk is.
- Uitvoeringsontwerp
Als de omgevingsvergunning is afgegeven, de aannemer is geselecteerd en alle voorbereidingen zijn getroffen, kan er eindelijk gestart worden met de daadwerkelijke fysieke realisatie van het project.
De uitvoeringsfase is voor veel buitenstaanders van het project de meest duidelijke fase. Dit ondanks dat de overige fases in het bouwproject soms minimaal net zo lang duren dan deze specifieke realisatiefase.
Communicatie over de voortgang, maar ook over alle stappen en fases van de projectaanpak kunnen helpen om partijen meer zicht te geven op de totale omvang en doorlooptijd van projecten.
- Uitvoering
Wanneer het bestek gereed is gemaakt wordt op basis hiervan een uitvoerende partij (aannemer) geselecteerd. In deze fase wordt het contract met de aannemer gesloten en wordt er een prijs afgesproken voor de realisatie van het gemaakte ontwerp. Om het ontwerp te kunnen bouwen zijn gedetailleerde tekeningen nodig waar alle benodigde informatie op verwerkt is. Vaak wordt er in deze fase ook nog overlegd met de aannemer over de exacte detaillering en wijze van bouwen, de uitvoeringsplanning, exacte materiaalkeuze, etc. Wanneer de werktekeningen (1 op 50) gereed zijn zit de bouwvoorbereiding erop en kan de realisatie van het project beginnen.
- Oplevering
Alle onderdelen komen eindelijk bij elkaar en de diverse ruimtes zijn ineens ‘tastbaar’.
Aan het einde van het bouwproces begeleid Brouwer bureau Bouwkunde de opdrachtgever bij de oplevering. Mogelijke gebreken worden in kaart gebracht en dienen nog in orde te worden gemaakt door de aannemer. Hiermee eindigt onze rol en kan de nieuwe bewoner zich vestigen in een op maat gemaakt eigen woning.
- Onderhoudsfase
Wanneer het project is opgeleverd, wordt het gehele proces geëvalueerd. Ondanks het feit dat uw woning is opgebouwd uit de meest duurzame materialen heeft deze periodiek onderhoud nodig. Brouwer bureau Bouwkunde is uw partner als het op beheer en onderhoud aankomt. Wij maken op aanvraag een compleet plan.
